Grand Antique, ook wel Nero Antico genoemd, is een Franse marmer soort. De vraag is, net als bij een zebra, is dit een zwarte steen met witte delen of een witte steen met zwarte delen?
Naast de groeve waar Nero Antico gewonnen wordt, bevind zich een groeve met een klassieke zwarte marmer met witte strepen, de Bianco Nero. Dit is dezelfde ‘berg’ maar dit deel is niet vervormd tot Grand Antique. Hoe dit werkt lees je op de pagina over het ontstaan van marmer.
Dan verder over de steensoort. Grand Antique is de beroemde oude zwart-witte ‘breccia’ uit de Franse Pyreneeën. In het Frans staat deze steen bekend als Grand Antique van Grand Deuil; voor de Italiaanse scalpellini (steenhouwers), was het Bianco e Nero of Marmo di Aquitania. De beste kwaliteit is het een opvallende combinatie van grote en kleine hoekige fragmenten van pikzwart kalksteen, gecementeerd door puur wit calciet. De kwaliteit wordt bepaald door fragmenten grijs of donkerbruin in de steen, dat wordt als vervuiling gezien en is minder aantrekkelijk.
Petit Antique
Grand Antique komt uit de Lez-vallei in de buurt van Aubert, een dorp in de buurt van St. Girons in Midi-Pyrenees. Een naastgelegen groeve (er zijn er veel in deze buurt) heet minder geluk betreft de grote delen in de blokken, en wordt dan ook Petit Antique genoemd. Deze steen heeft kleinere fragmenten van kalksteen die zowel zwart als grijs kunnen zijn. Dit wordt ook Noir Pompéen of Hèchettes genoemd en wordt gewonnen in de naburige dorpen Hèche en Hèchettes in Haute-Pyrénées.
De geschiedenis
Het is bekend dat Grand Antique uit de derde eeuw werd gewonnen door de Romeinen en erg populair was in het Byzantijnse tijdperk. Het werd vooral gebruikt voor pilaren en is te zien als versiering van hét meesterwerk van Byzantijnse architectuur, Hagia Sophia, in Istanbul. Het is waarschijnlijk dat Petite Antique ook in de oudheid werd gebruikt. De Romeinse naam Marmor Celticum was op beide van toepassing.
Scalpellini
Toen de steengroeven later in het Byzantijnse tijdperk werden gesloten, werden de stenen nog steeds gerecycled door de Romeinse scalpellini en zijn ze te zien in veel van de middeleeuwse en barokke kerken van Rome. Petit Antique werd opnieuw gewonnen in de tijd van de ‘Zonnekoning’, Louis XIV, en gebruikt voor badkamer wanden in het paleis van Versailles. Tevens is de steen te vinden als decoratie in de kerk van la Madeleine in Parijs. In de 18e eeuw werden ook de groeven van Aubert heropend. In Les Invalides in Parijs zijn de pilaren rond het altaar in de kapel gedraaide kolommen van Grand Antique. Ook het graf van Joseph Napoleon Bonaparte is een van de stenen uitgehouwen.
Het heden
Beide marmer soorten worden tegenwoordig nog steeds gewonnen en over de hele wereld geëxporteerd. De nabijgelegen zwarte variant pikt hier zijn graantje mee, en heeft in korte tijd de Bianconero volledig op de kaart gezet. Wat vooral bijzonder is aan al de bovengenoemde marmer soorten, is dat dit eigenlijk het negatief is van de marmer soorten die we kennen. Zo kennen we vooral de zwarte marmers met witte strepen of aders, maar deze is juist andersom. Erg fraai voor toepassingen met een klassieke uitstraling, of juist een eye-catcher met een modern tintje!
